روند نزولی حاکم بر بورس اوراق بهادار تهران هرچند در جریان معاملات روز گذشته با شدت کمتری دنبال شد اما در نهایت موجب سقوط شاخص به کمتر از محدوده ۷۷ هزار و ۵۰۰ واحدی و ثبت بازدهی منفی ۲ درصدی بورس در سال جدید شد.
براساس این گزارش در جریان معاملات روز گذشته هرچند نمادهای مخابرات و کشتیرانی از افت شدید شاخص بورس جلوگیری کردند اما در نهایت دماسنج بازار سرمایه با ۲۱۶ واحد معادل ۲۸/۰ درصد افت به ۷۷هزار و ۴۱۸واحد کاهش یافت که با احتساب افت روز گذشته بازدهی بازار سرمایه در سال جاری به منفی ۲درصد رسید. این در حالی است که بازار سرمایه در مدت مشابه سال قبل رفتاری کاملا معکوس را تجربه کرده به طوری که بازدهی آن در این مدت معادل حدود پنج درصد بوده که به این ترتیب شاخص ۷ درصد اختلاف را در دو دوره مشابه شاهد بوده است؛ بازدهی یک ماه اخیر شاخص بورس نیز معادل منفی ۰۷/۱ درصد بوده است.
بنا به عقیده فعالان بازار سرمایه انتظار برای آغاز دور دوم هدفمندی یارانه‌ها و در این راستا شمارش معکوس برای افزایش قیمت حامل‌های انرژی که بنا به اعلام رئیس‌جمهور قرار است از اردیبهشت‌ماه آغاز شود، صنایع بورسی را در ابهام گذاشته اما از سوی دیگر برخی مدیران نظری متفاوت دارند و معتقدند که با توجه به مشخص شدن بحث‌های مربوط به بودجه و تعیین تکلیف نرخ گاز پتروشیمی‌ها و همچنین عدم تاثیر افزایش قیمت بنزین بر صنایع، ابهامی در بازار وجود ندارد و این روزها بهترین فرصت برای خرید سهام است.
این در حالی است که انتظار می‌رود پس از ضیافت شام مشترک ظریف و اشتون از شب گذشته و همچنین آغاز سومین دور مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۵ از امروز آرامش بیشتری در فضای سیاسی- اقتصادی و به‌تبع آن، بازار سرمایه حاکم شود.
مسوولان رسیدگی کنند؛ فساد مالی زیاد است
در این راستا حسین خزلی‌خرازی از کارشناسان بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ما، افت‌های اخیر بورس را خوش‌بینانه و براساس واقعیت‌های کنونی بازار دانست و گفت: در حال حاضر اکثر اطلاعیه‌های پیش‌بینی سود سال ۹۳ شرکت‌ها بسیار محافظه‌‌کارانه اعلام شده و در واقع نسبت به عملکرد ۱۲ماهه سال قبل پایین‌تر در نظر گرفته شده که در مقطع فعلی این مساله باعث واکنش منفی بازار شده است.
وی علت عمده این محافظه‌کاری در ارائه اطلاعات را شروع مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و همچنین ابهامات موجود در فضای کسب و کار کشور دانست و گفت: شرکت‌ها برای رفع فضای منفی حاکم بر بازار سرمایه باید سود مناسبی بسازند که این مساله بعید است، زیرا عمده دلیل رشد صنایع بورسی در سال ۹۲ مربوط به تسعیر نرخ ارز بوده که این مساله در سال جدید تکرار نخواهد شد و از طرف دیگر هزینه انرژی شرکت‌ها به شدت افزایش یافته است.
به گفته خرازی این مساله از نیمه دی ماه سال گذشته آغاز شده که در حال حاضر با گذشت ۳ماه و افت ۱۲ درصدی شاخص به مرحله فرود و آرامش رسیده است.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به این نزول و تاثیرگذاری صورت گرفته در بازار چرا همچنان فضای منفی حاکم است گفت: در این شرایط به نظر می‌رسد پدیده فساد مالی وجود دارد که مسوولان باید با کنترل‌های دقیق به این مساله رسیدگی کنند.
وی ادامه داد: در واقع طبق قوانین مربوطه مدیر یک نهاد مالی که سرمایه و پول‌های مردم و مشتریان را در دست دارد، حق استفاده به نفع خود یا افراد خاص ندارد؛ مدیر پرتفوی یک شرکت سرمایه‌گذاری، مدیر یک صندوق سرمایه‌گذاری یا مدیر یک کارگزاری نباید در منفعت به مشتریان «پیش‌دستی» انجام دهد که متاسفانه در کشور ما این مساله بسیار رایج بوده و پرتفوی شخصی مدیران نسبت به پرتفوی عمومی از پیش‌دستی برخوردار است.
به گفته خرازی در سال‌های اخیر این پرتفوی‌های شخصی فروخته شده و مدیرانی که سبدهای سهام عمومی را در اختیار داشتند با فروش آنها به افت هرچه بیشتر بازار دامن زدند تا با قیمت‌های پایین‌تر در آینده اقدام به خرید سهام مزبور کنند. وی ادامه داد: اما چرا در حال حاضر که سهام اکثر شرکت‌ها به کف قیمتی خود رسیده است و خطوط مقاومتی شکسته شده بازار همچنان منفی است؟ چون ۸۰ درصد از کل سهام در دست حقوقی‌ها است و احساسات، مشاهدات و شنیده‌ها حاکی از آن است که رانت‌خواری و نقد بودن دارایی برخی مدیران شرکت‌ها و صندوق‌ها اجازه رشد مجدد بازار را نمی‌دهد. این کارشناس در ادامه اظهاراتش از فعالان بازار به خصوص کانون کارگزاران و کانون نهادهای سرمایه‌گذاری درخواست کرد تا با تدوین قوانین و دستورالعمل‌های لازم‌الاجرا و ارسال به سازمان بورس برای تصویب از رانت‌خواری بیشتر جلوگیری کنند.
در بازار چه گذشت؟
اما دیروز از ابتدای ساعات معاملاتی، نماد کشتیرانی با اخبار حول و حوش عرضه اولیه زیرمجموعه خود، یعنی کشتیرانی دریای خزر، با صف خرید سنگین روبه‌رو شد که هرچند در جریان معاملات کمی متعادل و صف خرید آن به چهار میلیون سهم رسید، اما در ساعات پایانی معاملات دوباره به روند مثبت خود بازگشت و در نهایت توانست نوسان مثبت ۴ درصدی را تجربه کند و همچنین ۵/۳۱ واحد تاثیر مثبت بر شاخص بورس داشته باشد. در کنار آن نماد مخابرات نیز حدود ۹۶ واحد تاثیر مثبت بر دماسنج بازار ایجاد کرد که در مقابل تاثیر منفی نمادهای پالایش نفت بندرعباس، مپنا، چادرملو، توسعه معادن و فلزات و گسترش نفت و گاز پارسیان چندان کارساز نبود.
همچنین در این روز مخابرات صف خرید قابل توجه و سنگین ۲۲ میلیون سهمی را تجربه کرد که علت عمده آن افزایش تعرفه تلفن همراه است؛ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به ریاست وزیر ارتباطات در آخرین روزهای سال ۹۲ تعرفه پایه مکالمه شبکه سیم‌کارت دائمی تلفن همراه اول را به هر دقیقه ۵۹۹ ریال افزایش داده‌ه است، این در حالی است که همراه اول طبق یک مصوبه روزهای آخر دولت دهم نیز این افزایش نرخ را خواستار بود که با مخالفت جدی وزیر جدید متوقف شد، اما اکنون پس از یک سال این تعرفه بار دیگر در دولت یازدهم به تصویب رسیده است. همچنین مخابرات قرار است طرح هم‌کدسازی استانی را نیز از ۲۵ فروردین‌ماه سال جاری به اجرا درآورد که این مسائل باعث اقبال و توجه سرمایه‌گذاران به این نماد شده است.  روز گذشته گروه حمل‌ونقلی‌ها نیز با ورود «حخزر» با اقبال روبه‌رو بودند و با رشد قیمت «حکشتی» کل گروه نیز با روند صعودی و صف خرید مواجه شد، به طوری که «حتوکا» و «حفارس» نیز با نوسان ۴ درصدی در صف خرید به کار خود پایان دادند.
این در حالی است که نماد معاملاتی تکنوتار پس از اعلام پیش‌بینی سود هر سهم سال ۹۳ با ۶/۱۱ درصد نوسان منفی بیشترین افت قیمت را تجربه کرد؛ «تکنو» پیش‌بینی درآمد هر سهم خود برای سال مالی ۹۳ را ۱۵۰ ریال اعلام کرده است. این در حالی است که سود هر سهم سال ۹۲ این شرکت مبلغ ۵۵۵ ریال پیش‌بینی شده است.
همچنین نمادهای معاملاتی سیمان داراب، داروسازی امین، نصیرماشین، پلاسکوکار، سیمان سپاهان و سرمایه‌گذاری آذربایجان نوسان منفی در محدوده ۴ درصد را تجربه کردند. در بازار دیروز بیش از ۳۶۰ میلیون برگه اوراق بهادار به ارزش ۱۵۶ میلیارد تومان دادوستد شد و ارزش بازار سرمایه به سطح ۳۷۷هزار میلیارد تومان رسید که بیشترین ارزش و حجم معاملات در اختیار مبادلات ۴۰ میلیارد تومانی تجارت الکترونیک پارسیان بود. نمادهای مپنا، شبندر، تیپیکو و سپهند نیز در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند.
افزون بر این در پایان معاملات روز گذشته نماد معاملاتی شرکت سرمایه‌گذاری آتیه دماوند جهت برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه به منظور تصویب صورت‌های مالی و همچنین نماد معاملاتی ایران‌تایر با توجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم متوقف شدند.
پیش‌بینی کف ۶۵ هزار واحدی
در این میان احسان حاجی از تحلیلگران بازار سرمایه نیز در گفت‌وگو‌ با دنیای اقتصاد اظهار کرد: شاخص در دو هفته (کاری) گذشته توانست روند مقطعی نزولی خود را درهم شکسته و امیدی در دل سرمایه‌گذاران برای شروع دوباره روند اصلی و افزایشی بازار ایجاد کند، هر چند که شکست این خط روند می‌تواند موقتا بازار را به تعادل برساند اما واقعیت این است که هنوز کمی زود است که به شروع افزایش‌ها و روند صعودی در بازار دل خوش باشیم.وی ادامه داد: اکنون به نظر می‌رسد پس حدود ۱۳ هزار واحد کاهش از بالاترین محدوده، درمرحله ای هستیم که پتانسیل تعادل و حرکت رو به جلو بیشتر از حرکت‌های هیجانی رو‌به بالا یا رو به پایین در بازار احساس می‌شود به طوری که طی چند روز گذشته سقف کوتاه مدت ۷۹ هزار واحدی را شاهد بودیم و همچنین در پایین‌ترین محدوده ۷۶ هزار واحدی را به عنوان حداقل برای شاخص داریم.
این تحلیلگر در ادامه افزود: از طرفی این سناریو می‌تواند مطرح باشد که با نزدیک شدن مجدد بازار به کف ۷۶ هزار واحدی از فشار فروش کاسته شده و برگشت جو بازار و همچنین واگرایی‌های نموداری ایجاد شده باعث ایجاد تمایلات خرید جدید گشته و شاهد تغییر جهت مثبت در بازار باشیم. در این حالت اولین سیگنال مثبت در شاخص را هنگام عبور از محدوده ۸۰ هزار واحدی می‌توانیم داشته باشیم. در آن زمان کم کم هشدار‌های ورود برای خریداران صادر خواهد شد.حاجی ادامه داد:  در این سناریو مرحله بعدی مرحله تعادل و سپس عبور از مقاومت ۸۴ هزار واحدی خواهد بود. بنابر این در صورت تغییر فاز بازار به بالای ۸۰ هزار واحدی می‌توان در کوتاه‌مدت شاهد یک روند کم زاویه و مثبت باشیم که سقف و کف نگهدارنده در این سناریو ۹۰ هزار و ۷۶ هزار واحد خواهد بود.
این تکنیکالیست در ادامه خاطر نشان کرد: اما ادامه حرکت ریزشی دو روز گذشته و افت پایین‌تر از محدوده ۷۶ هزار واحدی شاخص را مجددا مستعد کاهش بیشتر خواهد کرد. در این بین محدوده ۷۴ هزار واحدی، ۷۱۸۰۰ واحدی و نهایتا کف بسیار قدرتمند ۶۵ هزار واحدی (محدوده ۶۴ هزار و ۴۰۰ واحد الی ۶۵ هزار و ۸۰۰ واحد به عنوان حمایت‌های داینامیک فیبو) وجود دارد که البته بدیهی است، رسیدن به این نواحی برای سرمایه‌گذاران و مدیران بازار بسیار آزار‌دهنده بوده و حداکثر مقاومت برای جلوگیری از این اتفاق را از خود بروز خواهند داد.