بررسی آمارهای تجارت خارجی ایران در سال ۹۵ حاکی از این است که حجم کل تجارت ایران با قطر در این سال کمی بیش از ۱۱۴ میلیون دلار بوده در حالیکه واردات مواد غذایی قطر از عربستان و امارات به حدود ۵ میلیارد دلار در سال می‌رسید که البته اکنون متوقف شده است.
بررسی آمارهای تجارت خارجی ایران در سال ۹۵ حاکی از این است که حجم کل تجارت ایران با قطر در این سال کمی بیش از ۱۱۴ میلیون دلار بوده که از این میزان ۱۱ میلیون و ۱۹۶ هزار دلار (معادل ۰.۰۲۶ درصد کل واردات ایران) به واردات ایران از قطر اختصاص داشته و ۱۰۳ میلیون و ۴۹ هزار دلار (معادل ۰.۲۳ درصد از کل صادرات ایران) نیز به واردات قطر از ایران مربوط بوده است. سابقه ۱۰ ساله تجارت ایران و قطر نیز نشان دهنده سطح اندک روابط دو کشور در سال‌های گذشته است.
گرچه این حجم از مبادله اقتصادی بین دو کشور در مقایسه با حجم کل تجارت خارجی ایران بسیار ناچیز است اما با توجه به قطع رابطه اقتصادی دو شریک اول تجاری قطر با این کشور، پتانسیل افزایش این مبادلات تا حدود ۵ میلیارد دلار هم وجود دارد.
در حقیقت، محاصره اقتصادی قطر از سوی ۴ کشور عربستان، امارات، مصر و بحرین در حالی همچنان ادامه داد که ارتباط زمینی این کشور منحصر به ارتباط با عربستان بوده و در حوزه حمل‌ونقل دریایی نیز کاملاً به امارات وابسته بوده است. بر این اساس با قطع ارتباط اقتصادی عربستان و امارات با قطر، عبور روزانه حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ کامیون از مرز زمینی این دو کشور مختل و حمل‌ونقل دریایی کالا از امارات به قطر نیز متوقف شده است. در این شرایط با گسسته شدن زنجیره تأمین نیازهای بازار قطر، عملاً فرصت بی‌بدیلی برای حضور ایران در این بازار فراهم شده است که البته از دست رفتن آن نیز چندان غیرمحتمل نیست.
قطر که عنوان ثروتمندترین کشور جهان را نیز یدک می‌کشد، کشوری است با حدود ۲.۶ میلیون نفر جمعیت که درآمد سرانه آن حدود ۱۳۰ هزار دلار است. این کشور ثروتمند از دو شریک اول تجاری خود، یعنی امارات و عربستان سالانه حدود ۴ تا ۵ میلیارد دلار مواد غذایی وارد می‌کند که با مسائل اخیر عملاً باید جایگزین مناسبی برای آن بیاید. در این میان، ایران به‌عنوان کشوری که با قطر ۲۵۰ کیلومتر مرز آبی دارد و برای حمل دریایی کالا به این کشور حداکثر نیازمند ۱۲ ساعت زمان است می‌تواند گزینه مقبولی باشد.
بنا بر آنچه گفته شد، قطر ناگزیر است جایگزینی برای واردات مایحتاج خود از عربستان و امارات انتخاب کند و ایران با در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی، مذهبی و فرهنگی، بهترین جایگزین خواهد بود اما جدای از اینکه مدت‌زمان تداوم تنش در روابط کشورهای عربی با قطر مشخص نیست، ایران نیز برای دست‌یابی به بازار قطر رقبای نسبتاً سرسختی مانند عمان، هند و چین خواهد داشت و ازاین‌رو در صورت اهمال ایران برای حضور پرقدرت، تکرار قضایای بازار روسیه پس از تنش این کشور با ترکیه، دور از تصور نخواهد بود.
از سوی دیگر، طبق اظهارنظر فعالان حوزه حمل‌ونقل دریایی، کالاهای موردنیاز قطر با شناورهای فلزی غیر کنوانسیونی به این کشور حمل خواهد شد که ظرفیت کمتری دارند و سریعاً قادرند این کالاها را به مقصد برسانند اما از دیگر سو، بالا بودن قیمت سوخت باعث می‌شود کرایه حمل این کالاها افزایش یابد و قیمت تمام‌شده آن برای مصرف‌کننده در بازار قطر بالا باشد. مسعود پل‌مه رئیس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته می‌گوید: هرچند در ابتدای امر کالاهای ایرانی بتوانند باقیمت تمام‌شده بالا در بازار قطار دوام بیاورند اما به‌هیچ‌وجه قدرت رقابت نخواهند داشت و بازار ماندگاری در انتظار آنها نخواهد بود مگر اینکه نرخ سوخت تعدیل‌شده و کالای ایرانی باقیمت مناسب به بازار قطر عرضه شود.
