در حالی گمرک ایران گزارش آمار تجارت خارجی ۱۱ ماه منتهی به بهمن ماه سال جاری را اعلام کرده که هنوز واردات گوی سبقت را از صادرات ربوده و تفاوت بیش از ۵ میلیاردی ارزش صادرات و واردات هنوز هم ادامه دارد که درصد تغییرات صادرات و واردات نسبت به مدت مشابه سال گذشته نیز از نظر ارزشی به ترتیب با ۵۲/۱ و ۹۶/۱۱ درصد کاهش همراه بوده است.
بر این اساس میزان صادرات از نظر وزنی ۸۳ میلیون و ۲۹۳ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷۳/۱۵ درصد افزایش یافته، اما در همین مدت ارزش صادرات ۳۷ میلیارد و ۳۶۳ میلیون دلار اعلام شده که نسبت به سال گذشته ۵۲/۱ درصد کاهش داشته است. واردات نیز در ۱۱ماه منتهی به بهمن ماه سال جاری با کاهش وزنی ۰۵/۱۹ درصدی به رقم ۲۹ میلیون و ۲۰۵ هزار تن رسیده و از نظر ارزشی نیز با کاهش ۹۶/۱۱ درصدی همراه بوده تا به رقم ۴۲ میلیارد و ۷۹۶ میلیون دلار برسد.
نکته قابل توجه در آمار ۱۱ ماهه این است که واردات برخی کالاهای اساسی در این ماه نسبت به دی‌ماه با کاهش از نظر وزنی و ارزشی و برخی با افزایش همراه بوده است.
بررسی واردات ۱۱ماه
بر اساس گزارش گمرک، در ۱۱ ماه منتهی به بهمن ماه سال جاری، ۲۹ میلیون و ۲۰۵ هزار تن کالا به ارزش ۴۲ میلیارد و ۷۹۶ میلیون دلار وارد کشور شده که این میزان از لحاظ وزنی ۰۵/۱۹ درصد و از لحاظ ارزش دلاری، ۹۶/۱۱ درصد کاهش نشان می‌دهد. مهم‌ترین اقلام وارداتی در این مدت شامل «برنج» به ارزش ۲ میلیارد و ۹۳ میلیون دلار، «کنجاله» به ارزش یک میلیارد و ۶۳۵ میلیون دلار، «ذرت» به ارزش یک میلیارد و ۳۰۷ میلیون دلار، «وسایل نقلیه با موتورپیستونی درونسوز با حجم سیلندر ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سانتی‌متر مکعب» به ارزش یک میلیارد و ۹۷ میلیون دلار و «گندم» به ارزش یک میلیارد و ۷۰ میلیون دلار بوده است.
این در حالی است که در میان کالاهای اساسی که از مهم‌ترین کالاهای وارداتی به کشور هستند، برخی کالاها با افزایش واردات و برخی دیگر نیز با کاهش همراه بوده‌اند. سهم ذرت از کل واردات به عنوان یکی از کالاهای اساسی در دی‌ ماه ۹۲ از نظر وزنی تنها ۱۳/۸ درصد بود و این سهم در بهمن‌ماه به ۱۲/۲۳ درصد رسیده است. سهم این کالای اساسی از نظر ارزشی نیز از ۲۸/۲ درصد در دی‌ماه به ۹۵/۵ درصد در بهمن‌ماه رسیده است.
کنجاله سویا نیز یکی دیگر از مجموعه کالاهای اساسی است که در بهمن‌ماه نسبت به ماه گذشته با افزایش میزان واردات همراه بوده و واردات آن از رقم ۲۶۶ هزار تن در دی ماه به ۲۹۷ هزار تن در بهمن‌ماه رسیده است. به این ترتیب این کالا هم با افزایش ۸۴/۱۱ درصدی در وزن و ۹۶/۶ درصدی در ارزش همراه بوده است.
قند و شکر نیز به عنوان یک قلم دیگر از کالاهای اساسی، از نظر وزنی از رقم ۱۳۴ هزار تن در دی‌ماه به ۲۲۵ هزار تن در بهمن‌ماه رسیده که با ۸۸/۶۷ درصد افزایش وزنی و ۳۳/۶۰ درصد افزایش ارزشی همراه بوده است.
در این مدت واردات دارو نیز شاهد رشد ۴۶/۸۲ درصدی در وزن و کاهش ۹۳/۹ درصدی در ارزش همراه بوده و میزان واردات آن از ۵/۱ هزار تن در دی ماه به ۷۳/۲ هزار تن در بهمن‌ماه رسیده است. این افزایش موجب شده تا سهم دارو از نظر وزنی در میان کل واردات کشور از ۰۵/۰ به ۰۸/۰ درصد برسد.
اما برنج یکی از مهم‌ترین کالاهای اساسی است که در یک ماه گذشته با کاهش واردات همراه بوده است. بر اساس گزارش گمرک، میزان واردات گمرک در دی ماه ۱۴۱ هزار تن بوده که در بهمن ماه به ۱۲۹ هزار تن رسیده و کاهش ۵۶/۸ درصدی را در وزن و ۹۷/۲ درصدی را در ارزش تجربه کرده است. به این ترتیب سهم برنج از کل واردات کشور از رقم ۴۴/۴ درصد به ۵۹/۳ درصد از نظر وزنی رسیده است.
گندم و جو نیز در بهمن‌ماه نسبت به ماه گذشته با کاهش واردات همراه بوده‌اند. بر این اساس واردات گندم از ۶۹۵ هزار تن در دی‌ماه به ۲۴۸ هزار تن در بهمن‌ماه رسید تا واردات این کالای اساسی ۳۹/۶۴ درصد از نظر وزنی و ۲۷/۶۴ درصد از نظر ارزشی کاهش یابد. همچنین میزان واردات جو نیز از ۷۰ هزار تن در دی‌ماه به ۳۱ هزار تن در بهمن ماه رسید تا ۷۴/۵۵ درصد کاهش را در وزن و ۲۶/۵۵ درصد کاهش را در ارزش نشان دهد.
بر اساس گزارش گمرک، کشورهای عمده صادرکننده کالا به ایران در این مدت به ترتیب امارات متحده عربی، چین، هند، جمهوری کره و ترکیه بوده‌اند. در این مدت ۹ میلیارد و ۲۴۶ میلیون دلار کالا از کشور امارات متحده عربی، ۸ میلیارد و ۴۰۷ میلیون دلار از چین، ۳ میلیارد و ۷۲۸ میلیون دلار از هند، ۳ میلیارد و ۳۷۶ میلیون دلار از جمهوری کره و ۳ میلیارد و ۲۴۷ میلیون دلار از ترکیه وارد کشور شده است.
همچنین قیمت هر تن کالای وارداتی ۱۴۶۵دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، افزایش ۷۶/۸ درصدی در ارزش دلاری داشته است.
از صادرات چه خبر؟
در ۱۱ ماه منتهی به بهمن ماه سال جاری، در مجموع محصولات غیرنفتی به ارزش ۳۷ میلیارد و ۳۶۳ میلیون دلار کالا به خارج از کشور صادر شده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۲/۱ درصد کاهش داشته است. میزان وزنی صادرات غیرنفتی ۸۳ میلیون و ۲۹۳ هزار تن بوده که ۷۳/۱۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است.
براساس این گزارش، «سنگ‌آهن» به ارزش یک میلیارد و ۲۵۸ میلیون دلار، «پروپان مایع شده» به ارزش یک میلیارد و ۱۲۲ میلیون دلار و «قیر نفت» به ارزش یک میلیارد و ۶ میلیون دلار از عمده‌ترین اقلام صادراتی در این مدت بوده‌اند.
از مجموع صادرات غیرنفتی کشور، ۹ میلیارد و ۴۷۹ میلیون دلار به «میعانات گازی»، ۹ میلیارد و ۸۵۵ میلیون دلار به «محصولات پتروشیمی» و ۱۸ میلیارد و ۲۹ میلیون دلار به «سایرکالاها» اختصاص داشته است. میزان صادرات میعانات گازی در ۱۱ ماه سال جاری ۱۱میلیون و ۸۸۶ هزار تن اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳/۲۹ درصد از نظر وزنی و ۶/۱۱ درصد از نظر ارزشی افزایش یافته است. وزن محصولات پتروشیمی صادرشده نیز ۱۳ میلیون و ۵۴۸ هزار تن اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی ۵۱/۳ درصد کاهش و از نظر ارزشی ۱۳/۱ درصد افزایش یافته است.
براساس این گزارش، بیشترین میزان کالاهای صادراتی در این مدت به کشورهای چین، عراق، امارات متحده عربی، هند و افغانستان صادر شده است.
میزان صادرات کشورمان در ۱۱ ماه منتهی به بهمن ماه سال جاری، به کشور چین ۶میلیارد و ۵۸۲ میلیون دلار، به عراق ۵ میلیارد و ۲۶۵ میلیون دلار، به امارات متحده عربی ۳ میلیارد و ۲۳۷ میلیون دلار، به هند ۲ میلیارد و ۳۱۰ میلیون دلار و به افغانستان ۲ میلیارد و ۱۸۴ میلیون دلار بوده است.
بر اساس این گزارش، صادرات قطعی با احتساب میعانات گازی با افزایش
۷۳/۱۵ درصدی در وزن و کاهش ۵۲/۱ درصدی در ارزش دلاری مواجه بوده است. همچنین متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ۳۹۰ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش ۸۴/۱۶درصدی ارزشی همراه بوده است.